ABD ve Irak’ın Irak topraklarındaki ABD’nin öncülüğündeki koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin planlar üzerinde anlaşmaya vardığı iddia edildi. Reuters haber ajansına konuşan konuya aşina kaynaklara göre, söz konusu plan üzerinde büyük ölçüde uzlaşmaya varıldı ancak anlaşmanın kesinleşmesi için Washington ve Irak’ın nihai onayına ve duyuru tarihine ihtiyaç var. Kaynaklar, yüzlerce askeri gücün Eylül 2025 itibarıyla Irak’tan ayrılacağını, geri kalanların da 2026 sonuna kadar çekileceğini söyledi.
İsmi verilmeyen üst düzey ABD’li bir yetkili, “Bir anlaşmamız var; şu an mesele, bunun ne zaman duyurulacağı” ifadelerini kullandı. Reuters’ın verdiği bilgilere göre, ABD ve Irak aynı zamanda bazı ABD güçlerinin, çekilmenin ardından Irak’ta kalmasını öngörebilecek yeni bir danışmanlık ilişkisi kurma arayışı ve çabası içinde bulunuyor. Kaynaklar, anlaşmanın kamuoyuna duyurulma tarihinin esasında haftalar önce olduğunu ancak İsrail’in Gazze’ye saldırılarıyla bağlantılı olarak bölgede tırmanan gerilim dolayısıyla ve bazı detayları netliğe kavuşturmak adına söz konusu tarihte ertelemeye gidildiğini söyledi.
‘İLİŞKİLERİN YENİ BİR AŞAMAYA GEÇMESİNİN EŞİĞİNDEYİZ’
Beş ABD’li yetkili, diğer koalisyon ülkelerinden iki yetkili ve üç Iraklı yetkilinin konu hakkında kamuoyuna açıklama yapma yetkisi olmadığından kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuştuğunu aktaran Reuters haber ajansı, pek çok kaynağın anlaşmanın bu ay açıklanabileceğini söylediğini yazdı. Irak Başbakanlığı’nın Dışişleri Danışmanı Farhad Alaaldin da Washington yönetimi ile koalisyon güçlerinin ülkeden çekilmesi konusundaki teknik görüşmelerin tamamlandığını belirtti.
Alaaldin, konuya ilişkin olarak şu bilgileri paylaştı: “Şu anda askeri, güvenlik, ekonomik ve kültürel alanlarda ikili ilişkilere odaklanarak, Irak ile uluslararası koalisyon üyeleri arasındaki ilişkinin yeni bir seviyeye taşınmasının eşiğindeyiz.”
ABD’Lİ YETKİLİLER, BIDEN VE SUDANİ’NİN AÇIKLAMASINI HATIRLATTI
Reuters’ın konuyla ilgili yorum talebine yanıt veren bir ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü ve bir savunma yetkilisi, ABD Başkanı Joe Biden ile Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’nin nisan ayında ortak bir açıklama yaparak Irak’taki Küresel Koalisyon’un misyonunun ne zaman ve nasıl biteceğine ve kalıcı ikili güvenlik ortaklıklarına ne zaman ve nasıl geçiş yapılacağına karar verilmesi için etmenlerin gözden geçirileceğini söylediğini kaydetti.
Buna göre, varıldığı belirtilen ancak henüz kamuoyuna açıklanmayan anlaşma, Bağdat ve Washington arasında, ocak ayında Sudani tarafından başlatılan ve altı ayı aşkın süre devam eden görüşmelerin ardından geldi. Bu süreçte Irak’ta ABD güçlerinin konuşlu olduğu üslere İran destekli gruplarca gerçekleştirildiği ileri sürülen saldırılar düzenleniyordu.
Söz konusu roket ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarında üç ABD askeri ölmüş, onlarca ABD askeri yaralanmıştı. ABD’nin Irak’ta şu anda yaklaşık 2 bin 500 askeri, komşu Suriye’de ise 900 askeri bulunuyor. Söz konusu askerler, IŞİD’le mücadele kapsamında 2014 yılında oluşturulan koalisyonun bir parçasıydı. ABD, 2003 yılında Irak’ı işgalinin ardından 2011’de ülkeden çekilmiş, sonra ‘IŞİD’le mücadele için’ 2014’te geri dönmüştü.
‘ERBİL’DEKİ GÜÇLER YAKLAŞIK 1 YIL DAHA KALACAK’
Bağdat ve Washington yönetimlerinin anlaşmaya vardığı iddia edilen plana göre, tüm koalisyon güçlerinin, Eylül 2025’e kadar Ayn El Esad hava üssünden ayrılması ve başkent Bağdat’taki varlığını ciddi oranda azaltması öngörülüyor. ABD ve diğer koalisyon güçlerinin ise Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) başkenti Erbil’de yaklaşık 1 yıl daha kalması bekleniyor. Bu güçlerin de 2026 sonu itibarıyla çekilmesi planlanıyor. Öte yandan, birliklerin hareketleri ‘askeri hassasiyet’ sebebiyle gizli tutuluyor.
(REUTERS)